Dobësimi
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Selimi II 1566-1574

Selimi II shkoi në Stamboll dhe prej aty në Beograd, ku takoi Ordu-ju Hymajunin (Ushtrinë Qiellore), ku bëri dhe bej'atin (betimin për besnikëri), nëpërmjet të cilit ai u njoh zyrtarisht si Halifi-Sulltani Osman në vitin 1566. Ndërkohë që babai i tij, Sulltan Sylejmani, ishte nisur drejt Sigetvarit, kishte dërguar në Mesdhe në vitin 1566 Kapdan-ë Derjanë, Pijale Pashanë, në krye të Donanma-jë Hymajunit (Flotës Qiellore Detare). Pijale Pashai hapi ndaj Islamit ishullin Sakëz që e inori nga 12 fisnikë gjenovas, të cilët nuk kishin arritur të paguanin tre vitet e fundit në afatin e caktuar tagrën që iu detyroheshin osmanëve dhe që kishin mbështetur Kalorësit e Shën Xhonit gjatë rrethinut të Maltës. Selimi II konsolidoi pozitën e tij dhe në Stamboll u mblodhën për të uruar sulltanin e ri, të dërguar të vendeve të ndryshme, midis të cilëve ishte dhe ambasadori i Mbretit të Austrisë. Gjithashtu, u rinovua dhe traktati i paqes që ishte lidhur me Austrinë gjatë fushatës së Sigetvarit.

Përpjekja për ndërtimin e Kanalit të Vollgës 1569

Ivani i Tmerrshëm i Moskës pushtoi Kazanin në vitin 1552. Turqit e këtij vendi iu drejtuan qeverisë osmane për të kërkuar ndihmën e tyre, në ndërtimin e një kanali në pikën më të afërt (11.5 km) midis lumenjve Ten (Don) dhe Itil (Vollga), që derdheshin në Detin e Zi dhe Detin Hazar (Kaspik).

Sadrazami osman Sokollu, emëroi Kasim Pashanë si Bejlerbeun e Kefes dhe e instruktoi atë që të ndërmerrte projektin në fjalë.

D.E. Piçer (Pifcher) ka shkruar për këtë projekt si vijon: "Rreth vitit 1560, turqit filluan të kuptonin rrezikun që vinte nga Rusia dhe Sylejmani planifikoi këtë plan të guximshëm për të bashkuar lumin Don me Vollgën nëpërmjet ndërtimit të një kanali. Ky plan u diskutua fillimisht në vitin 1563 dhe Sokollu Mehmedi u përpoq ta zbatonte në vitin 1569. Ishte kjo një skicë e guximshme por jo e pamundur, rezultati i të dlës do të ishte manja nën kontroll e pjesës së poshtme të Vollgës dhe Kaspikut nga turqit dhe mundësimi i një lidhjeje direkte me armiqtë uzbekë të Persisë në Transaksoni."

Ky projekt ambicioz tregoi se osmanët kishin besim të madh në vetvete dhe në burimet e tyre. Për zbatimin i tij ishte e nevojshme të merrej Astrahani, në mënyrë që rusët të mbaheshin larg territorit të basenit të poshtëm të lumit Vollga, si dhe pozicionimi i një flote në Kaspik, nëpërmjet rrugës së re detare që do të rrethonte rajonin e Kaukazit dhe në këtë mënyrë Persinë Qendrore. Gjithashtu, duhej të vendoseshin marrëdhëniet e drejtpërdrejta me hanatet e Azisë Qendrore, dhe duhej të rigjallëroheshin marrëdhëniet tregtare përgjatë rrugës nga Hvarezmi, nëpërmjet Astrahanit drejt Krimesë, që duhej të vendosej nën kontrollin e sigurt osman. Osmanët i filluan punimet në këtë vend, por nuk arritën ti përfundonin.

Fakti që osmanët i kishin filluar gërmimet për ndërtimin e kanalit tregon se kjo zonë ishte nën zotërimin e tyre. Por të gjitha hartat perëndimore e tregojnë kufirin osman të vendosur më në jug të kesaj zone dhe në të njëjtën mënyrë, ata i përjashtojnë edhe territoret e tjera osmane në Gadishullin Arabik dhe Afrikë.

Sadrazami Sokollu zgjodhi një staf të pakualifikuar për këtë detyrë, ndërsa Hani i Krimesë, Devlet Gëraji, nuk ishte entuziast për arsye se kjo do të fuqizonte kontrollin osman mbi zotërimet e tij. E vetëdijshme për rrezikun e mundshëm nga Rusia, administrata osmane i përdorte turqit e Krimesë në një mënyrë shumë të dobishme kundër tyre. Hanët gjysmë të pavarur të Krimesë u bindën nga osmanët për të ngritur krye herë pas here kundër Rusisë. Si kalorës të shkëlqyer dhe mjeshtër të luftimit, ata e sulmonin Rusinë pothuajse çdo javë, madje edhe gjatë dimrit, duke arritur ta mbanin në gjendje pritjeje ndër shekuj.

Sulltan Muradi III 1574-1595

Shehzade Muradi, Sanxhakbeu i Manisës, mori drejtimin e Sulltanatit dhe Hilafetit osman në Stamboll në vitin 962/1574.

Marrëdhëniet me sulltanatin e Fasit (Magribit)

Sherifët Sa'adi vazhdonin të drejtonin Fasin në bashkëpunim aktiv me Spanjën, por kur kjo e fundit filloi të dobësohej, ata kërkuan miqësinë e portugezëve. Shumë shpejt rivaliteti dhe intrigat u bënë të dukshme midis pjesëtarëve të familjes drejtuese dhe froni i Mevlaji Muhammedit u vu në rrezik nga xhaxhai i tij Abdulmeliku. Ai iu drejtua Devletit Osman për ndihmë, ndërkohë që Muhammedi u hodh në duart e Mbretit Sebastjan të Portugalisë. Osmanët urdhëruan Bejlerbeun e Algjerisë, Ramazan Pashanë, që ta ndihmonte Abdulmelikun, ndërkohë që Mbreti Sebastjan u angazhua personalisht në ndihmë të Mevlaji Muhammedit, dhe mbërriti me një ushtri prej 80.000 luftëtarësh të krishterë të pajisur me 300 armë zjarri. Forcat muslimane osmane së bashku me Abdulmelikun e shkatërruan Sebastjanin në betejën e Vadi's Sejlit në vitin 986/1578. Abdulmeliku u bë sulltan i Magribit, por pak kohë pas kësaj fitoreje ndërroi jetë. Mbreti Sebastjan u mbyt ndërsa largohej nga fusha e betejës. Ai nuk la asnjë pasardhës dhe për këtë arsye vëllai i tij, Henri mori fronin e Mbretërisë së Portugalisë, edhe pse në vitin 988/1580 vendin e tij e mori Perandori i Spanjës, Filipi II. Nëse portugezët do t'i kishin mundur Abdulmelikun dhe osmanët, Magribi do të ishte kthyer në një Brazil të dytë, që do të thotë në një vend katolik, folës i gjuhës portugeze.

Nga fundi i shekullit të 16-të, Devleti Osman ishte ende shumë i fuqishëm dhe arrinte të ishte një fuqi detare e përshtatshme për mbrojtjen e territoreve të gjera bregdetare, edhe pse jo aq e përshtatshme për përballje të ardhshme të mundshme kundër spanjollëve dhe portugezëve në Ngushticën e Gjibraltarit. "Spanja dhe Portugalia, nga ana e tyre, u angazhuan në mbrojtjen e perandorisë së tyre të gjerë dhe tregtisë kundër vendeve të reja sfiduese siç ishte Anglia, Holanda dhe Franca. Prester Xhoni dhe Hani i Madh i kishin shërbyer qëllimit të tyre utopik. Floriri, skllevërit dhe erëzat, si dhe kolonizimi i territoreve të zbuluara rishtazi, tashmë ishin më të rëndësishme se kryqëzatat kundër muslimanëve. Në vitet e krijimit të kompanive të Indisë së Lindjes, përpjekjet për rimëkëmbjen e Jerusalemit, nuk ishin më faktori kryesor motivues në veprimin e tyre politik. Megjithatë, kujtimi i atyre ditëve ende mbetet në disa emërtime vendesh në Amerikë si Matamoros (Shën Xhejmsi, "Vrasësi i Maorëve").

Sulltan Mehemmedi III 1595-1603

Me këmbënguljen e jeniçerëve, Sulltan Mehemmedi III u nis për luftë në vitin 1004/1596, në krye të Ordu-ju Hymajun. Ai u shoqërua nga Sa'adeddin Efendiu (1536-1599), historiani i famshëm dhe autori i veprës Taxhu't Tevarih (Kurora e historive), mjeshtër i sulltanit dhe i babait të tij, Muradit III.

Sulltan Ahmedi I 1603-1617

Pasardhësi i Mehemmedit III, Ahmedi mori fronin pas vdekjes së babait të tij. Sadrazami Javuz Ali Pasha marshoi drejt Austrisë dhe Sinan Pasha, djali i Xhigalasë, u dërgua drejt Iranit. Pas vdekjes së këtij të parit në vitin 1604, Llalla Mehmed Pasha mori vendin e tij si sadrazami osman. Ai pushtoi disa kështjella dhe rrethoi Estergonin, që u rihap ndaj Islamit në vitin 1605.253 Sinan Pasha nuk arriti të rimerrte qytetin Revan dhe në vitin 1605 kaloi dimrin në Van. Një vit më pas, ai u përpoq të merrte Tebrizin, por pa sukses dhe më pas ndërroi jetë në Dijarbakër. Shahu Abbas mori Shirvanin dhe Genxhen. Kujuxhu Murad Pasha vrau rebeluesit në Anadoll dhe në vitin 1019/1610 u emërua Serdar (Kryekomandant) i fushatës kimdër Iranit. Ai marshoi drejt Shahut Abbas në Tebriz, por asnjë nga palët nuk guxoi të futej në betejë të hapur. Murad Pasha u kthye në Dijarbakër ku dhe vdiq. Nasuh Pasha, sadrazami osman, pranoi propozimin e Shahut për paqe. Sipas traktatit të paqes, Shahu duhet tiu paguante osmanëve 200 ngarkesa mëndafsh çdo vit në këmbim të njohjes së tyre të sovranitetit të tij mbi territoret që kishte marrë.

Sulltan Osmani II 1618-1622

Ai u quajt Genç Osman (Osmani i Ri), që ishte një titull i përshtatshëm për atë, që ishte aktiv por pa përvojë, dhe ishte nën ndikimin e nënës së tij.

info@balkancultureheritage.com