Fortifikimi
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Fortifikimi

Hyrja nga muri Jugor
Muri jugor

Faza I

Pllaja 200 m e lartë në të cilën shtrihet Antigoneia ka formën e një trekëndëshi me majë të drejtuar nga veriu. Shpatet e saja lindorë dhe jugorë rrëzohen me shkëmbinj të lartë, në perëndim ulen me pjerrësi drejt luginës, ndërsa në veri lidhen me një qafë me terrenin përreth.

Në anën nga qafa pllajës i bashkëngjitet Kodra e Shën Mëhillit, rreth 40 m e lartë, me shpate 30- 45° të pjerrëta.

Para themelimit të Antigonesë në rrafshin e sipërm të kodrës ndodhej një kështjellë 2,2 hektarëshe (150 x 150 m). Muret rrethues (2,50 m) e qarkonin këtë rrafsh të përforcuar vetëm me dy kulla në anën veriore ku pjerrësia është më e butë. Muratura poligonale përbëhet prej blloqesh prej formacioni konglomerat (rreth 1 x 0,6 m), të latuar mirë në faqet e bashkimit dhe faqe të jashtme të mysët. Muratura është e ngjashme me atë të fortifikimeve të tjera të shek. IV p.e.sonë në trevën e Drinos.

Faza II

Muret rrethues, 3700 m të gjatë, qarkojnë pllajën në ndjekje të të njëjtit izoips. Konturi i tyre përfshin qafën veriore së bashku me fortifikimin në Kodrën e Shën Mëhillit. Planimetria e fortifikimit përbëhet prej një trekëndëshi dybrinjënjëshëm 32 hektarësh, të ndërtuar ex nuovo, të cilit në veri i bashkohet kuadrati 3 hektarësh i fortifikimit të trashëguar. Si e tillë e gjithë sipërfaqja e qytetit arrin në 35 ha.

Fortifikimi i trashëguar në Kodrën e Shën Mëhillit kthehet në akropolin e qytetit duke u përforcuar me nga 4 kulla në anët e jashtme perëndimore dhe veriore (6,5 x 6,5 m) dhe 2 kulla në anën e brendshme. Në anën lindore, të mbrojtur nga natyra, nuk shihen gjurmë kullash. Kthimi në akropol u kushtëzua nga fakti se kjo është e vetmja kodër në tërë pllajën e rrafshët, pavarësisht se ajo ndodhet drejt e në hyrje të qytetit.

Muri i ri rrethues nuk ruhet në tërë trasenë e tij. Në anën juglindore, ndryshe nga anët e tjera me muraturë izodomike, blloqet kanë formë poligonale të pastër.

Kjo shpjegohet me natyrën e formacionit guror në afërsi, faktin se për këtë anë të pakundruar nga jashtë kërkesat estetike ishin terciare dhe kryesorja, me mungesën e kompleksit të përdorimit sinkron të dy stileve krejtësisht të ndryshëm.

Në anën jugore teknika është izodomike.

Në këtë anë kurtinat flankohen prej kullash drejtkëndëshe (7 x 6.4 m) të vendosura 61- 75 m, sa një e shtënë harku larg njëra-tjetrës. Traseja vijon me vija të drejta, të thyera herë pas here me kënd të gjerë. Në mbarim të murit, në skaj të kthesës kënddrejtë, gjendet një nga hyrjet kryesore. Hyrja nga njëra anë mbrohet nga rrëzimi i terrenit ndërsa nga ana tjetër flankohet prej një kulle. Hyrja tjetër është e tipit tangencial.

Kurtinat, 2,20 - 3,70 m të gjera, përbëhen nga dy faqet e lidhura çdo 2,7 -3,1 m tërthor me njëra tjetrën dhe emplecton-i. Kurtinat mbështeten mbi shkëmbin e gjallë të gdhendur rrafsh në terren të drejtë dhe të shkallëzuar në terren të pjerrët. Në vendet ku shkëmbi gjendej nën nivelin e tabanit themeli 0,3 m më i gjerë se muri është gërmuar deri në kontakt me shkëmbin. Blloqet e themelit i kanë faqet anësore të papunuara.

Blloqet e murit kanë formë paralelopipedi (1-2/ kryesisht 1.2 m x 0,40- 0,46 m). Blloqet janë latuar mjaft mirë prej brekçeje shpati. Në syprinën e jashtme shihen qartë, në formën e kanaleve të pjerrët, gjurmët e daltës me majë ndërsa buzët anësore janë prerë 45° për të shmangur thyerjen.

Në qoshet e kullave, hyrjeve dhe takimet e kullave me kurtinat janë përdorur vijat dhe kanalet e peshkimit. Në mesin e faqes së jashtme të disa blloqeve, në vendet ku lartësia është më e madhe, shihen gropëzat për ngritjen me makara.

Ruajtja në linja rigorozisht të drejta e pjesës së sipërme të mureve (1,4 m brenda, 2-3 m jashtë) dhe mungesa e tullave ose blloqeve të rrëzuar para tyre tregon se muratura e gurtë shërbente si xokol për mbistrukturën prej qerpiçi.

Për nxjerrjen e ujërave jashtë rrethimit, rrëzë anës së brendshme të kurtinave vijon një kalldrëm 1 m i gjerë mbi të cilin hapen grykat e kanaleve të kullimit (0,5 x 0,5 brenda, 0,3 x 0,3 m nga jashtë). Kanalet pasi kalojnë me pjerrësi mespërmes kurtinës, përfundojnë 0,4 m larg faqes së jashtme të kurtinës në formë korite guri.

Kullat, 7 x 6,5 m në muret e qytetit dhe 6,5 x 6,5 m në akropol, e kanë katin e parë të zbrazët. Kullat shtriheshin edhe mbi kurtinë, duke arritur në këtë përmasa e tyre reale 6,5 x 9,5 m. Në brendi të kullave të fusnin hyrjet 1,3 m të gjera, Në të dy anët e hyrjeve, inkorporuar në trupin e kurtinës, gjenden kafazet e shkallëve (4,95 x 1,20 m) për në katin e dytë të kullave). Këndi 45 ° i shkallëve tregon se lartësia e shtegut të rojës së kurtinave ka qenë rreth 5 m. Duke i shtuar asaj gjerësinë standard të gjoksmbrojës, kurtinat rezultojnë rreth 7 m të larta.

Kullat kanë mure 1,10 m të gjerë, të punuar me të njëjtën teknikë si kurtinat. Për arritjen e lidhjes më të mirë në çdo dy blloqe gjatësore vijon një bllok i tërthortë. Në takimin me kurtinën disa prej blloqeve të kullave kanë formën e shkronjës L, duke qenë njëkohësisht pjesë e kurtinës dhe e kullës. Tjegullat e shumta në afersi të kullave dëshmojnë se ato mbuloheshin me çati tjegullash. Në afërsi të njërës nga kullat e anës jugore, ndodhet dhe një portë e vogël 1 metërshe për daljen e befasishme në kohë lufte.

Në anën juglindore rrethimit kryesor të qytetit i bashkëngjitet një rrethim tjetër (4,5 ha) me mure me blloqe poligonalë të përforcuar me kontraforte (0,50 x 0,50 m) prej blloqesh kënddrejtë. Si e tillë e tërë sipërfaqja e mbrojtur arrin në 41 hektarë.

info@balkancultureheritage.com