Fortifikimi urban
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Fortifikimi urban

Qyteti në Zgërdhesh paraqet rastin e pastër të qytetit të Shpatit me akropol të trashëguar nga periudha protourbane. Qyteti i mirëfilltë lindi në fund të shek. IV - fillim të shek III p.e.sonë. Në këtë periudhë i tërë shpati 8,20 hektarësh rrethohet me një mur 2.70 m të gjerë. Me lindjen e qytetit fortifikimi protourban nuk braktiset por kthehet në akropolin e qytetit. Muri i fortifikimit protourban nga ana e qafës përforcohet me dy kulla, njëra prej të cilave rrethore.

Në anën e përkundrejtë muri përforcohet nga 3 kulla, dy kuadratike dhe një rrethore. Hyrja krijohet nga kthimi i kurtinës me kënd të drejtë nga njëra anë dhe kthimi me kënd të ngushtë nga ana tjetër. Në këtë mënyrë krijohej një paraoborr trekëndësh i flankuar prej kullës rrethore.

Qyteti i poshtëm i kundërvihet fushës me kurtina 29,5 m të gjata të përforcuara me kulla drejtkëndëshe. Muret vijojnë buzë rënieve shkëmbore deri në qafën lindore. Dy kulla nga jugu dhe një në veri tregojnë se edhe brinjët e thepisura anësore, në vendet e dobëta, përforcoheshin me kulla.

Kullat drejtkëndëshe të akropolit kanë përmasa më të vogla se ato të qytetit të poshtëm (8,5-9,3 x 6,5-7 m ndaj 9,7 x 8,5 - 10,6 m) dhe janë vendosur më shpesh (20 ndaj 29,5 m). Muratura pseudoizodomike me blloqe kuadratike prej guri gëlqeror (0.45- 2.20 x 0.55- 0.65) përbëhet prej dy pareteve me blloqe të latuara të lidhura tërthor me njëra-tjetrën dhe emplectoni paretet mbështeten mbi shkëmbin e rrafshuar, ndërsa në tokë të butë mbi një themel prej blloqesh të punuar përciptas. Për largimin e ujërave të reshjeve muret përshkohen prej kanalesh të tërthorta. Për nga punimi i blloqeve dallohen dy faza: E para me faqe të rrafshëta, tjetra me ballë të mysët, e qarkuar nga një shirit i sheshtë.

info@balkancultureheritage.com