Hapja e territoreve të reja ndaj Islamit në Shqipëri

Hapja e territoreve të reja ndaj Islamit në Shqipëri

Gjatë periudhës së sundimit të Sulltan Muradit II, disa vende në Shqipëri ishin hapur ndaj Islamit. Ishte e vështirë të avancohej në ato toka të thepisura dhe të pakalueshme. Mbreti i Napolit dhe i Aragonës, Alfonsi V, synonte të krijonte një perandori në rajonin e Ballkanit dhe të Mesdheut. Për këtë arsye, ai nxiti Skënder Beun (Gjergj Kastriotin), që ishte rritur në pallatin osman, të arratisej, dhe ai u angazhua në përpjekje armiqësore kundër Devletit Osman në Shqipëri.

Me nxitjen e Papës, u nënshkrua një traktat midis Skënder Beut dhe Mbretit të Napolit në vitin 855/1451. Sipas këtij traktati, Mbreti i Napolit duhet të mbështeste dhe të ndihmonte Skënder Beun, që e kishte frikë Devletin Osman dhe në këmbim ai do ta njihte Mbretin, Alfons V, si sundimtarin e tij. Kështu, duke u përpjekur ti shmangej sovranitetit osman, Skënder Beu ishte në procesin e nënshtrimit ndaj Mbretit të Napolit. Tre vjet pas nënshkrimit të traktatit, në monedhat që qarkullonin në Shqipëri u gdhend emri i Mbretit të Napolit. Një përfaqësues i mbretit ishte në qytetin e Krujës. Republika e Venedikut, gjithashtu, kishte interesa në rajon dhe kishte disa vende në zotërim, por kur Devleti Osman mori qytetin ë Stambollit, në vitin 857/1453, Venediku pësoi një humbje të madhe në Lindje, dhe për këtë arsye mendoi se ishte më e rëndësishme të drejtonte energjitë e saj atje, ndaj hoqi dorë nga lufta me Skënderbeun.

Në vitin 859/1455 Skënderbeu rrethoi qytetin e Beratit, i cili ishte nën zotërimin osman, por nuk arriti gjë me këtë rrethim. Për më tepër ushtria shqiptare, që ishte e mbështetur nga një numër i madh ushtarakësh napolitanë, ishte mposhtur keq nga një bej akënxhë, djali i Evrenos Beut. Kjo ishte goditje e rëndë për namin e Skënder Beut. Mbreti i Napolit, që nuk dëshironte ta humbiste hegjemoninë e tij në Shqipëri, shpejtoi ti dërgonte përforcime Skënder Beut dhe e bindi dhe Papën të dërgonte përforcimet e tij. Në këtë mënyrë u bashkuan një numër i madh ushtarësh nga Franca, Gjermania dhe Serbia në vitin 860/1456 për të shpëtuar Shqipërinë.

Pas vdekjes së Alfonsit V, Mbretit të Napolit dhe të Aragonës, në vitin 868/1458, Skënder Beu humbi një mbështetës të fortë. Për këtë arsye, ai u detyrua të njihte sovranitetin osman dhe në vitin 864/1460 fi paguante Devletit Osman tagër. Por i nxitur nga Papa dhe ambasadori i Venedikut, ai e shkeli traktatin në vitin 866/1462, dhe iu kthye konfliktit armiqësor. Ushtarët turq Akënxhinj sulmuan; nuk pati asnjë rezultat të qartë, por pozita e Skënder Beut vazhdoi të përkeqësohej.

Papa Piu II ishte në procesin e përgatitjes së një kryqëzate të re kimdër Devletit Osman. Për këtë arsye Devleti Osman e la mënjanë problemin me Skënder Beun, që zakonisht strehohej në malet e larta shkëmbore, kur ishte në situatë të vështirë dhe në vitin 867/1463, nënshkruan një traktat paqeje me të.

Skënder Beu (Gjergj Kastrioti), i dli u kthye në një mjet në duart e venedikasve dhe hungarezëve, në vitin 868/1464 e shkeli sërish traktatin i nxitur nga këto fuqi të krishtera, dhe u hodh në suhn kundër ushtarëve osmanë. Në këto luftime Ballaban Beu arriti fi mundte shqiptarët. Pas rënies dëshmor të Jakub Beut, gjatë betejave të fundit, Sulltan Fatihu vendosi të marshonte personalisht drejt Shqipërisë.

Sulltan Fatihu hapi disa kështjella të rëndësishme gjatë fushatës së tij në vitin 870/1466 dhe rrethoi qytetin e Krujës, kryeqendrën e Gjergj Kastriotit/Skënder Beut. Ishte tepër e vështirë, për të mos thënë e pamundur ta nënshtroje kështjellën e Krujës, që ishte ndërtuar në një pikë shumë të lartë dhe të thepisur. Për këtë arsye, Sulltan Fatihu ndërtoi kështjellën e Elbasanit pranë saj, për të kontrolluar atë qytet dhe për ta kthyer rajonin në një vend të banueshëm, duke siguruar kontrollin e vazhdueshëm të atyre zonave. Ballaban Beu u caktua në drejtimin e rrethimit të kështjellës së Krujës.

Gjergj Kastrioti/Skënder Beu, për shkak të sëmundjes së malaries, ndërroi jetë në vitin 872/1468 në qytetin e Lezhës dhe Kruja u mor nga venedikasit. Gjergj Kastrioti jetoi si peng në oborrin osman në Stamboll dhe kur u konvertua në musliman, mori emrin Iskender (Skënder) Bej. Por, ai u arratis dhe u kthye në fëmohues, për këtë arsye ai u varros në Kishën e Shën Nikollës në Lezhë. Kruja ishte marrë nga osmanët, por kur Gjergj Kastrioti u arratis, ai e fitoi atë me dredhi. Si përfundim, në vitin 883/1478, Devleti Osman e hapi Krujën ndaj Islamit. Si rezultat, lufta për të marrë Shqipërinë, midis Republikës së fuqishme të Venedikut dhe Devletit Osman, mbaroi me fitoren e këtij të fundit.

info@balkancultureheritage.com