Historia
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Historia

Themelimi i tij duket se shkon në gjysmën e dytë të shekullit të VIII p.e.sonë dhe duhet të ketë qenë vepër e eritreasve të ardhur nga Eubea: sipas Stefan Bizantinit, s. v. Amantia dhe Pseudo-Skymnit (rreshtat 441-443) këta eubeas duhet të kenë qenë vendosur këtu pas kthimit nga lufta e Trojës. Krahas kësaj ardhjeje legjendare para fundit të mijëvjeçarit të II p.e.sonë, duhet pranuar se ka patur edhe një vendosje të dytë në momentin kur fillon kolonizimi eubeas në Perëndim (Pitekusi duke filluar nga viti 770, pastaj Korkyra dhe Oriku pas vitit 750). Për një kohë të gjatë, Oriku mbetet një qendër tregtare e thjeshtë, një port (limen, thonë Hekateu i Miletit, sipas Stefan Bizantinit, dhe Herodoti, IX, 93), ndërsa Apollodori (i cituar nga Stefan Bizantini, s. v.Amantia) e quan atë polis. Në shekullin e IV, Oriku duket se ka patur lidhje të ngushta me Korkyrën : në një pllakëz orakullore të Dodonës (SEG 23 (1968), 474, rimarrë nga E. Lhote, Les lamelles oraculaires de Dodone, n° 2) e datuar në gjysmën e dytë të shekullit të IV p.e.sonë, «korkyrasit dhe orikasit pyesin Zeusin Naios dhe Dionen se cilës hyjnie apo heroi duhet t’i bëjnë flijime dhe t’i drejtojnë lutje për të qeverisur në mënyrën më të mirë dhe në siguri të plotë shtetin e tyre» ; a duhet menduar për një sympoliti të vërtetë midis Korkyrës dhe Orikut dhe se ata kanë qenë një polis i vetëm? Kjo gjendje duket se ka vazhduar gjatë: në dekretin e korkyrasve për të njohur garat dhe azilinë e sanktuarit të Leukofrienesë në Magnezinë e Meandrës (O. Kem, Inschr. Von Magnesia, n° 32), orikasit dalin (rreshtat 45-46) në fund të dekretit të korkyrasve për të miratuar këtë vendim. Kjo do të thotë se Oriku nuk është përthithur tërësisht nga qyteti i Korkyrës, ai miraton nga ana e vet vendimin, por në të vërtetë si një aleat i afërt i Korkyrës.

Duke filluar nga shekulli i II para Krishtit, Oriku është në qendër të konflikteve midis Maqedonisë dhe Romës. Në vitin 214, Filipi i V e pushton qytetin, por dështimi i tij në Apoloni e detyron që të kthehet në Maqedoni nëpër male dhe Oriku shërben si liman dimërimi për flotën romake (Tit-Livi, XXIV 40). Në vitin 211, mbreti maqedon ndërmerr një ekspeditë të re në territorin e Apolonisë dhe të Orikut (Tit-Livi, XXVI, 25, 1-3). Më 194, pas fitores së Flamininit ndaj Filipit V në Kinocefale dhe vendimit për tërheqjen e legjioneve romake nga Greqia, konsulli i urdhëron ato që nëpërmjet Thesalisë dhe Epirit të mblidheshin në portin e Orikut (Tit-Livi XXXIV, 50, 10-11 dhe 52,1). Porti shërben me shumë gjasë përsëri gjatë luftës kundër Antiokut të III dhe gjatë luftës së lll të Maqedonisë.

Oriku figuron në listën e madhe të Tearodokëve të Delfit (në IV, 43) midis shtesave të bëra pa dyshim në fillim të shekullit të II para Krishtit.

Porti rikthehet në skenën politike gjatë luftës civile midis Cezarit dhe Pompeut, në dimrin e viteve 49-48. Pas zbarkimit jo në kohë të përshtatshme të trupave të Cezarit në Paleste, në jug të qafës së Llogarasë që legjionet duhet ta kalonin, Oriku pushtohet prej tyre, por disa javë më vonë Pompeu e rimerr atë dhe i djeg anijet e Cezarit që ishin aty. Pas betejës së Farsalës, Oriku përjeton një periudhë të gjatë paqeje, e vendosur nga romakët; porti është aktiv, falë pozicionit të tij të shkëlqyer në brendësi të një gjiri të mbrojtur mirë nga erërat e perëndimit dhe të veriut nëpërmjet maleve Akrokeraune.

info@balkancultureheritage.com