Shqiptarët e quejnë Mushlli mbasi nji katundi asht aty afër - gjindet nji kuvend katolik i Shën Andonit të Padovës, por sot asht i braktisun, sepse nji tërmet e ka ba të pabanueshëm.
Fshati katolik ma jugor i fushës asht Derveni; ky gjindet pak në lindje të rrugës; aty fjeta kur ërdha prej Kruje. Prifti që kryen shërbimin fetar për të 6 familjet katolike që jetojnë aty, vjen nga Tirana; ai nuk ndodhej atje, por kur muer vesh se do vij unë, ishte kthye ma përpara në fshat. Shtëpia e tij asht e rrethueme me nji gardh dhe në kopsht ka disa pemë; në këtë asht edhe kisha e vogël, që i ngjan ma fort nji barakeje sesa nji faltoreje. Megjithatë kjo, si dhe shtëpia e priftit, njifen si ma të mirat e të gjithë rrethit. Kumona ishte varë mbi disa trënë prej druni. Por çdo gja ishte e pastër dhe bante nji përshtypje të mirë. Të nesërmen ishte e diel dhe prifti më tha: “Ti do të jesh vetëm në kishë, se fshatarët pandehin se unë jam në Tiranë”. “Por përse nuk i thërret, ti e ke nji kumonë?” “Qeveritari na ka ndalue me i ra kumonës, por në qoftë se ti dëshiron, do t’i biem”. Kur tha këto fjalë, fytyra e tij tregonte hem shenja frike, hem shenja shprese; ai sigurisht dëshironte me e ndigjue edhe njiherë kumonën e tij, por mendonte edhe pasojat e këtij qejfi. Kuptohet vetvetiu që unë nuk lejova me i ra kumonës dhe kështu mbeta vetëm në kishë. Kishin kalue vjete që nuk kisha ndigjue meshë, por mendimet e mia nuk ishin te ceremonia fetare. Përshtypja që më banë vuajtjet e kishës, më tronditën shumë. Për shumë vjete me radhë unë pata jetue ndër vende ku kisha persekutohej, por kjo gja nuk më prekte fort - njeriu shpeshherë asht ma shumë egoist sesa kujton.
Prej fshatit Derven rruga kalon 4 orë nëpër nji pyll dushku të dendur, që ka emrin e katundit Shpërdhet. Ky asht ma i madhi pyll dushku i gjithë Shqipnisë, sepse nga veriu pjek me Matin dhe mbulon pjesën ma të madhe të fushës në mes Matit dhe Ishmit, bile shtrihet edhe deri te shpatullat e malësisë në lindje Unë kalova nëpër disa vende ku pylli ishte shumë i naltë dhe i dendur. Drutë dukeshin sikur ishin të së njejtës moshë dhe sikur ishin mbjellë me dorë. Mbasi kishin po nji largësi dhe natyra i kishte mbajtë aq të pastra, unë kujtova se jam në nji park.
Nganjiherë dushku përzihet me ahun. Ahu i këtushëm kurrë nuk rritet aq sa bëhet dru, por po nga kjo rranjë dalin mjaft filiza, të cilat shkojnë përpjetë. Kur i pashë këto m’u kujtuan disa pyje prej dushku n’Eubenë e veriut, ku drutë janë aq afer njani pranë tjetrit, saqë nuk munden me lëshue dega dhe duken si një grumbull shkopinjsh.
Nji qetësi e madhe mbretrionte nëpër këto pyje që kalova, asnji gjethe nuk lëvizte dhe asnji pëllumb i egër, asnji mullenjë, asnji korb, asnji qukapik, shkurt asnji zog nuk ndigjohej. Karvani ynë po ecte pa fjalë mbi tokën e butë dhe vetëm nganjiherë prishej qetësia kur haste patkoi i kalit mbi një rranjë druni. E vërteta asht se ishte muej i gushtit dhe kohë dreke, por pyllin e qetë të Shpërdhetit nuk do ta harroj kurrë derisa të kem jetën.
Ka 50 vjet që në këtë pyll priten landë ndërtimi për anije, ashtu edhe dru të tjera. Ma përpara kishte këtu dru deri 12-18 pond të trasha. Por tashti (1850) ky artikull nuk shitet fort dhe gjatë bregut gjinden sasina të mëdha që presin nji kohë ma të mirë. Thohet se nji spekulator nga Durrësi ka depozitue 20.000 trungje në grykën e Ishmit.
Në këtë pyll del nji burim i ftohtë mineral, që quhet “ujë i qelbët”. Dhe e meriton këtë emën, sepse erën e tij, që ishte si erë e nji veje të prishme, e ndjeva nji gjysëm ore larg. Burimi, po të përmblidhet i gjithë ujët, mund të jetë i trashë sa krahu. Ujët ka nji amzë si langu i mishit dhe përdoret për me vaditë arat; bigori i bardhë që len ujët rrugës kur kalon tregon se ka shumë magnez. Banorët e këtij qarku lahen në baltën që krijon ujët gjatë rrugës së tij, e cila, si thonë ata, shëron çdo sëmundje lëkure. Pranë burimit gjindet nji kishë e rrënueme e Dyzet shenjtorëve, të cilën shqiptaret e quejnë “Kisha e katërqind të shelbuemve”; këtu bahet nji panagjyr i madh kur ka kisha festën e saj.