Princi Vlad i Vllahisë, Gjakatari

Princi Vlad i Vllahisë, Gjakatari

Vlad Tepesh (sundoi në vitet 1446-1462), i biri i Drakulas (sundoi në vitet 1432-1446), që u rrit në oborrin osman, në vitin 1456, me ndihmën e osmanëve, arriti të merrte titullin Vojvoda (Princ) i Vllahisë. Si fillim, ai tregoi ndaj Devletit Osman besnikërinë e tij dhe paguante rregullisht tagër. Por, ai do t'iu kundërvihej osmanëve pas aneksimit të Trabzonit, duke bashkëpunuar fshehurazi me Himgarinë kundër tyre. Ai, madje, vrau Hamza Beun e Nishit dhe kishte fituar famë për faktin se i ngulte mbi himj viktimat e tij. I zemëruar nga mashtrimi i Vladit, në vitin 866/1462, Sulltan Fatihu marshoi me ushtrinë kundër tij deri sa arriti në Vidin. Së 'bashku me ushtrinë e Sulltan Fatihut, mbërriti në Vidin nëpërmjet lumit të Danubit edhe një flotë osmane, por ata nuk e gjetën Vladin. Më pas Vladi komplotoi për vrasjen e Fatihut, gjatë sulmit të një nate, por dështoi në planin e tij dhe u largua drejt Himgarisë. Për këtë arsye, Sulltan Fatihu caktoi vëllain e Vladit, Radulin (sundoi 1462-1479), si Vojvodë të Vllahisë.349 Mbreti i Hungari-së, Matjash Korveni (simdoi 1458-1490) nuk e pranoi kërkesën e Vladit për ndihmë dhe e burgosi atë, ku dhe vdiq i turpëruar.

Ndërkohë, flota osmane bllokoi ishullin Midilli, që ndodhet pranë brigjeve të Anadollit. Duke qenë një territor me banorë shumica nga Gjenova, ky ishull ishte kthyer në bazë telashesh për muslimanët, derisa u dorëzua në vitin 866/1462.

Hapja e Bosnjës ndaj Islamit

Hapja e Stambollit ndaj Islamit, e vuri rrugën e tregtisë midis Detit të Zi dhe Mesdheut, nën sundimin osman, ndërkaq hapja e Serbisë ndaj Islamit, shtrirja e shpejtë e osmanëve drejt perëndimit, shkaktuan një shqetësim të madh dhe alarm për perëndimin e krishterë. Papa ndërmori organizimin e një Kryqëzate të re, si dhe u vendosën marrëdhënie të fshehta midis Uzun Hasanit, rivalit të territorit lindor të osmanëve dhe Republikës së Venedikut, fuqisë së madhe detare të kohës. Njëri nga ata që iu përgjigj me entuziazëm thirrjes së Papa Piut II për organizmin, e një Kryqëzate, ishte mbreti i Bosnjës, Stefan Tomasheviç. Duke pasur një organizim të mirë të rrjetit të tij të informatorëve, Sulltan Fatihu mori në kohën e duhur lajme për të gjitha këto veprime dhe u mendua se si duhej të vepronte.

Sadrazami Mahmud Pasha u nis në krye të pararojës drejt Bosnjës, dhe Sulltan Fatihu arriti ta aneksonte atë, për Devletin Osman, në vitin 867/1463. Popullsia e krishterë Bogomile në Bosnjë, ishte shumë e ngjashme me atë muslimane në aspektin fetar: ata e njihnin dhe e pranonin Jezu Krishtin si një Profet dhe rob të Zotit, por jo si birin e Zotit. Bogomilët kishin dhe një emër tjetër: Pataren. Për këtë arsye, osmanët i quanin ata Poturogullarë (Potur ogullan) (djemtë e Poturit). Ky grup i madh e përqafoi fenë islame brenda një kohe shumë të shkurtër. Mjaft i kënaqur me këtë konvertim masiv, Sulltan Fatihu dëshiroi tiu bënte atyre një favor. Dhe, ashtu sikurse ata dëshiruan, ai i mori boshnjakët nën shërbimin ushtarak dhe në pallat, ashtu siç dëshironin ata; pasi ishin shumë besnikë në shërbimin e tyre.

Tashmë objektivi tjetër i osmanëve ishte Hercegovina, mbreti i së cilës gjysmën e vendit ia dorëzoi Devletit Osman në shenjë të besnikërisë dhe vullnetit të tij të mirë që kishte ofruar, që i biri të vihej në shërbimin e sulltanit osman. Mbreti i Hercegovinës vdiq pak kohë më pas dhe osmanët aneksuan dhe pjesën e mbetur të Hercegovinës. Djali i tij, i mirënjohur si Hersegzade Ahmed Pasha, pasi deklaroi si fëne e tij Islamin, u emërua vezir dhe më pas sadrazam. Trajtimi njerëzor i Fatihut dhe i pasardhësve të tij ndaj banorëve të rajonit, u dha atyre frymëzimin për tiu bashkuar në masë bësimit Islam.

info@balkancultureheritage.com