Traseja Durrës-Qafëthanë

Traseja Durrës-Qafëthanë

Trakte të shkëputura të rrugës Egnatia, pas daljes nga Durrësi, janë vëzhguar midis Qerretit dhe Kavajës, ku karakterizohen nga traseja me gjerësi 6- 6.50 m, disa herë me bordure në të dy anët, dhe e veshur me plloça mesatare dhe të mëdha. E njejta rrugë është ndjekur në Kryeluzaj, në lindje të Kavajës, në Fatishë, në lindje të Peqinit dhe në Bradashesh, pranë stacionit Ad Quintum. Gjurmët e rrugës kapen përsëri në fshatin Mirakë, në lindje të Elbasanit, pas kalimit të Shkumbinit, ku duhet të ketë qenë stacioni Treiecto, ose Genesis fl.. Përveç gjurmëve të urave, dallohet qartë traseja, e cila i ngjitet me gjarpërim kurrizit të kodrës. Ajo ka qenë hapur në truallin flishor të kodrës dhe ka qenë veshur me plloça vetëm në trakte të veçanta. Rruga ndiqet në disa trakte me gjerësi rreth 6 m në vazhdimin e saj në shpatin e malit, ku ka qenë mbuluar pjesërisht nga një rrugë e hapur gjatë luftës italo-greke. Trase të ruajtura mirë të periudhës së hershme romake janë dëshmuar në pjesën kandave të rrugës: në Gurrat e Zeza, pranë fshatit Dardhë, rruga e shtruar me plloça ka gjerësi vetëm 1.20 m.

Midis Dardhës dhe Xhyrës rruga e shtruar me plloça ka gjerësi 4.30 m.

Një periudhë të dytë ndërtimi përfaqëson trakti i rrugës kandave midis Rrafjeve të Spatharës dhe Dardhës, me trasenë me gjerësi 6.70 m, të shtruar me plloça më të vogla, apo thjesht me çakull mbi tabanin shkëmbor. Po me këto karakteristika rruga ndiqet në trakte të shkëputura midis Xhyrës dhe Qukësit Skënderbej, si dhe në zbritjen e saj drejt lumit Shkumbin, pranë Qukësit, ku duhet të ketë qenë stacioni Tres Tabemas.

Clodiana është identifikuar me Peqinin nga gjetja e qeramikës romake në vendin ku gjendet kështjella e vonë mesjetar. Prezenca e një vendbanimi të madh të shek. I-III në fshatin Fatishë, mund ta zhvendosë atë stacion rreth 4 km në lindje të Peqinit, ndërsa pozicioni më i favorshëm për takimin me degën që vinte nga Apolonia, ende më në lindje, në fshatin Pajovë. Ad Dianam është identifikuar me Sarthën, në pjesën kandae të rrugës, ku ka një vendbanim të madh të shek. I-III e.sonë.

info@balkancultureheritage.com