Vendndodhjet
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Vendndodhjet

1.    Ura e Kasabashit në Skrapar, shekulli XVII Raporti a/b = 0,8

2.    Ura e Subashit - Çarësi i periudhës romake Raporti a/b = 1,1

3.    Ura e Haskovës në Dropull, shek. XVIII Raporti a/b = 1,    Ka dhe shuarës

4.    Ura e madhe e Kaçarellos në Hllomo - Pogon (shek. XVIII) Raporti a/b = 1,1    Ka dhe shuarës

5.    Ura e Golikut në Pogradec, shekulli XVIII Raporti a/b = 1,3

6.    Ura e Tamarës në Kelmend, fundi i shek. XVIII Raporti a/b = 1,5

7.    Ura e Gurit në Prizren, shekulli XVI Raporti a/b = 1,7

8.    Ura e Terziut në Gjakovë, shekulli XVIII Raporti a/b = 1,3

9.    Ura e Tabakut në Gjakovë, shekulli XVIII Raporti a/b = 1,7

Dritare formë katrore. Njihen vetëm dy raste.

- Ura e Goricës në Dropull. Urë me tre qemere e shekujve XVII - XVIII. Ndërmjet qemerit të djathtë dhe atij të mezit ka dy dritare të vogla formë katrore.

- Ura e Kurcajt në Krujë. Ndërtuar në shekullin XVIII me një qemer dhe dy dritare anash formë me majë.

- Ura e Kamares në Librazhd e vitit 1715. Urë me tre qemere. Ndërmjet qemerit të djathtë dhe atij të madh ka një dritare me majë.

- Ura e Mesit, e gjysmës s dytë të shekullit XVIII. Anash qemerit të madh ka dy dritare të formës me majë

- Ura e sipërme e Vezirit mbi Drinin e Bardhë në Kukës, (sot nuk ekziston). Ka pasur dritare formë me majë.

Dritaret formë lundre

- Ura e Suhës në Dropull. Urë simetrike me pesë qemerë e shek. XIX. Ndërmjet qemereve ka katër dritare formë lundre.

- Ura e Subashit në afërsi të Labovës së Zhapës. Urë e shekullit XVII. Në bregun e djathtë ruan dritare formë lundre.

- Ura e Zotos në Vithkuq, mezi i shek. XVIII. Urë me dy qemere, ndërmjet të cilëve është dritarja formë lundre.

- Ura e Tamarës e shek. XVIII. Me dy qemerë dhe dy dritare anash qemerit të madh formë lundre.

- Ura e Gurit në Prizren e shek. XVI me dy dritare formë lundre.

Dritaret gjysëmrrethore

- Ura e Kasabashit në Skrapar, urë e shekullit XVII me tre qemerë (me kurriz) dhe me dy dritare gjysëmrrethore.

- Ura e Velabishtit në Berat (shek. XVIII) me dy dritare shkarkuese.

- Ura e Limarit në Përmet e fillimit të shek. XVIII, me dy dritare gjysëmrrethore anash qemerit të vetëm.

- Ura e Orgockës, gjysma e parë e shekullit XIX. Urë me kurriz me tre qemere. Ka një dritare gjysëmrrethore.

- Ura e Kollorcës në Dropull. Urë e shekullit XVIII me pesë qemerë dhe katër dritare ndërmjet tyre.

- Ura e Tabakut në Tiranë. Ura me dy qemere e shekullit XIX. Ka një dritare shkarkuese.

- Ura e Taliqit në Gjakovë. Urë simetrike me tre qemere e shek. XVIII. Ka dy dritare shkarkuese.

- Ura e Terziut në rrugën Gjakovë - Prizren. Urë e shekullit XVIII me 11 qemerë dhe 10 dritare shkarkuese.

- Ura e Tabakut në Gjakovë e shek. XVIII, me shtatë qemerë dhe shtatë dritare shkarkuese.

- Ura e Golikut në Pogradec, shek. XVIII. Urë me dy qemere dhe një dritare shkarkuese.

- Ura e Vbkopolës në Berat, shek. XVIII me dritare në bregun e majtë.

- Ura e Goricës në Berat. Me dritare shkarkuese kryesisht gjysëmrrethore dhe më pak formë shigjete e çerekrrethore.

- Ura e Vashës në Mat e shek. XVIII. Me një dritare në bregun e djathtë.

Shekulli XVI

1. Ura e Gurit në Prizren mbi lumin Bistrica e Prizrenit. Muret ballorë punuar me gurë lumi mesatarë dhe të vegjël, të kombinuar ratë dhe këlliç, me fugat të mbushura me llaç.

Shekulli XVII

1. Ura e Kasabashit mbi lumin e Çorovodës në Skrapar, vepër e arkitekt Kasemit në mesin e shekullit XVII. Muret ballorë janë ndërtuar me gurë lumi dhe mali të zinj formë pllakorë me trashësi 10-12 cm me gjatësi jo më shumë se 25 cm. Fugat janë shumë të theksuara sa që futet gishti. Fugat horizontale janë të rregullta. Faqet e gurëve të pastruara me daltë.

2. Ura e Navredës mbi lumin e Navredës - Vukpalaj - Shkodër. Muret ballorë me gurë kave gëlqerorë të kombinuara në madhësi të mëdhenj e të vegjël, vendosur shtrirë. Fugat të mbushura mirë me llaç. Madhësia e gurëve si tek faza e dytë e urës së Blinishtit në Zadrimë (1602), megjithëse jo me rregullsinë e kësaj të fundit. Duhet të jetë objekt i fundit të shekullit XVI - fillimi i XVII. Faqet e gurëve të latuara sa janë pastruar. Fugat horizontale kanë një farë rregullsie.

3. Faza e dytë e ndërtimit të urës së Blinishtit në Zadrimë të Lezhës (1602). Objekti në origjinë është i fundit të shek. XIII. Në 1602 janë riparuar pjesërisht qemeret dhe kreu i murit ballor. Ky mur është punuar me gurë gëlqerorë e të zi me trashësi 10-18 cm e gjatësi 20-30 cm vendosur shtrirë. Fugat janë të theksuara aq sa nuk duket fare llaçi. Faqja e gdheridur dobët. Fugat horizontale nuk kanë shumë vijushmëri.

Fillimi i shekullit XVIII

1. Ura e Kamares në Fshatin Mirakë të Librazhdit mbi lumin e Shkumbinit. Ndërtuar në vitin 1715. Muret ballorë janë ndërtuar me gurë gëlqerorë të vegjël formë copash vendosur në mur pa ndonjë farë rregullsie. Kreu i murit ka tre-katër reshta me gurë të trashë të gdhendur disi. Faqja e gurëve e latuar dobët. Fugat të mbushura me Ilaç, por vende-vende ka boshllëqe ndërmjet gurëve. Fugat horizontale jo shumë të rregullta.

2. Ura e Lunjës mbi prroin e Lunjës në Karbunarë të Madhe Lushnjë. Muret ballorë punuar me gurë të zinj me trashësi 15-20 cm e gjatësi 20-30 cm me faqet e latuara jo drejt, teknika e ngjashme me kreun e mureve ballorë të urës së Kamares.

Gjysma e dytë e shekullit XVIII

1. Ura e Velabishtit në Berat. Muret ballorë me gurë plloçakë gëlqerorë të trashë 10-12 cm me faqet të latuara jo drejt. Gurët të vendosur shtrirë vijëzojnë fuga horizontale jo krejtësisht të drejta. Fugat të mbushura me llaç aq sa vende-vende del në faqet e qemerëve.

2. Ura e Vbskopodës mbi lumin e Ujit të Zi në Vbkopolë - Berat. Muret ballorë punuar me gurë plloçakë të zinj e gëlqerorë kave. Trashësia e gurëve 4-10 cm dhe gjatësia 10-30 cm. Fugat horizontale të valëzuara. Llaçi nuk duket fare në fugat. Faqet vetëm të pastruara. Nga gjysma e dytë e shekullit XVIII janë dhe urat e ndërtuara në Shqipërinë e Veriut nga Bushatllinjtë e Shkodrës.

3. Ura e Mesit tnbi lumin e Kirit në Shkodër (1768). Muret ballorë punuar me gurë gëlqerorë me trashësi 10-20 cm e gjatësi 10-30 cm. Fugat horizontale shumë të rregullta (si mur tulle). Faqet e gurëve të gdhendura drejt. Gurët të puthitura mirë njëri me tjetrin aq sa nuk shihet llaçi i fugave.

Ura të tjera nga gjysma e dytë e shekullit XVIII

1. Ura e Grabovës mbi prroin e Vertoqit në Gramsh. Teknikë e ngjashme me urën e Mesit por faqet e gurëve jo të prera aq drejt.

2. Ura e Zotos mbi lumin e Osumit në Vithkuq. Muret ballorë punuar me gurë pllakë gëlqerorë 12-15 cm me fuga pak a shumë të rregullta me faqet të latuara jo fare rrafsh. Llaçi me shumicë saqë vesh dhe faqet e gurëve.

3. Ura e Kurcajt mbi lumin e Zezës në Kurcaj të Krujës. Muret ballorë punuar me gurë pllakë të zinj vendosur shtrirë. Fugat të trajtuara pa rregull, mbushur dhe me copa të vogla. Faqet të punuara dobët dhe llaçi me pakicë, nuk dukej fare në fugat.

4. Ura e Tabakut në Gjakovë mbi lumin Jerenik. Muret ballorë punuar me shumë ku jdes, si teknika e urës së Mesit.

5. Ura e Terziut mbi lumin Jerenik ndërmjet Gjakovës e Prizrenit. Muret ballorë janë riparuar. Fundi i kollonave me teknikën e urës Mesit.

6. Ura e Taliqit në Gjakovë. Si teknika e urës së Mesit.

Urat e fortifikuara

1. Ura e Bunës mbi lumin Bunë në Shkodër. Sipas Barletit tek “Rrethimi i Shkodrës”, në vitin 1478 turqit gjatë rrethimit të dytë të Shkodrës ndërtuan një urë të gjatë druri mbi Bunë dhe njëkohësisht për mbrojtjen e saj, në të dy brigjet ngritën nga një pirg, të cilët i paisën me të gjitha mjetet dhe municionet e duhura0.

2. Ura e sipërme e Vezirit mbi lumin Drini i Bardhë. Kjo urë e madhë dhe ç rëndësishme e rrugës Shkodër - Prizren ruhej nga të dy brigjet e saj2). Nga njëra anë ruhej nga një han me mure të larta me frëngji dhe nga ana tjetër e mbronte një kullë e lartë po me frëngji. Objekt i Bushatllinjve (gjysma II e shek. XVIII).

3. “Urat e mëdha” me dy palë harqe pranë kalasë, të ujësjellsit të Lazaratit, që furnizonte me ujë kalanë e Gjirokastrës, vepër e Ali Pashë Tepelenës. Në bregun kundruall kalasë mbrohej nga kulla e Qeribashit, ku ishte një ahur me frëngji nga ana e qytetit si dhe një pus kontrolli i ujësjellësit.

4. Ura e Madhe e Kaçarellos në Hllomo - Pogon - Gjirokastër. Nën kyçin e qemerit të madh shihet ende një copë zinxhir me gjatësi rreth 1 m. ku varej kambana e sigurimit. Urë e shek. XVIII - IX.

5. Ura mbi prroin e Vërtopit në fshatin Grabovë e Sipërme - Gramsh. Urë e mezit të shekullit XVIII-të. Nën kyçin e qemerit të vetëm të urës ruhet copa e zinxhirit të kambanës.

6. Ura e Velabishtit në Berat, e rrugës Vlorë - Sinjë - Berat. Urë e gjysmës së dytë të shekullit XVIII. Nën kyçin e qemerit të madh të kësaj ure simetrike me tre qemerë, ruhet zinxhiri i kambanës.

7. Ura e Nivanit - Nderanit - Zagori Gjirokastër. Urë e kohës së Ali Pashës në rrugën Gjirokastër - Çajup - Topovë - Sheper - Qafa Dhëmbelit - Përmet. Në hyrjen e urës nga Nderani, në bregun e majtë e në anën e sipërme të rrjedhës, në kalldrëm është ngulur një bllok guri 0,52x0,52m me lartësi l,20m. Guri nga ana e bregut ka një kamare ku vendosej kandili që piketonte urën gjatë natës.

 

 

 

 

info@balkancultureheritage.com