Xhamia e Kavajës e mbiemëruar "Kubelie" është ndërtuar në vitin 1735-1736 (1148 H), nga Kapllan Beu, i cili, sipas një vjershe mbi harkun e derës brenda portikut, mësojmë se ka vdekur në vitin 1741-1742 (1154 H).
Kavaja përmendet në dokumentet osmane si "fshati Kavalia" në regjistrin e vitit 1431, në Vilajetin e Pavllo Kurtikut dhe ishte timar i djalit të tij, Isa Beu. Në atë vit, Kavaja kishte 16 shtëpi dhe 2 të veja, të gjithë të krishterë. Me sa duket, vendosja e një komuniteti të fesë islame, ka ndodhur rreth vitit 1561-62, kur nga Ali Hajdar Beu"ndërtohet xhamia, e mbiquajtur "e vjetër". Nga të dhënat për sanxhakun e Elbasanit të vitit 977H (1569-70) mësojmë se Kavaja quhet fshat por ka 25 familje myslimane, 121 familje të krishtera dhe 30 beqarë, pra rreth 750 frymë.
Në kohën e vizitës së Çelebiut, Kavaja ishte një qytet (Kasaba) me 4 lagje, 200 dyqane e rreth 400 shtëpi të mira një dhe dy katëshe prej guri të mbuluara me tjegulla, të rrethuara me oborre e vreshta. Kavaja kishte në atë kohë kishte 4 xhami me minare të ulta: 2 medrese e tre shkolla fillore, 2 teqe dervishësh, dy hane. Ndërsa nga Salnameja e Vilajetit të Shkodrës, e vitit 1892-93 (1310H), thuhet se Kazaja e Kavajës me 57 fshatra, me 19543 banorë (nga të cilët 2721 ortodoksë), 37 xhami e mesxhide, 42 teqe, një medrese, një shkollë të lartë (Ruzhdie) e 10 shkolla elementare për myslimanët dhe një shkollë greqisht e katër kisha për ortodoksët.
Xhamia Kubelie ngrihej në pjesën qendrore të tregut mesjetar të vonë dhe së bashku me kullën e sahatit, të ndërtuar pranë, në vitin 1817, portikun e dytë përpara xhamisë, ishte element qendror në formulimin urbanistik të qytetit dhe të siluetës së tij.
Xhamia kishte sallën e lutjeve, portikun dhe minaren. Në anën veriore portiku paraprinte sallën e lutjeve dhe përbëhej nga një arkadë trepjesëshe, që mbulohej me çati mbi struktura druri. Pjesët nga perëndimi e lindja përbëheshin prej tre harqesh, ndërsa pjesa nga veriu, ku ndodhej dhe hyrja për në xhami, kishte pesë harqe. Në portik ishin përdorur dymbëdhjetë kolona guri një cope, të kurorëzuara nga kapitele, të ngjashme me ato të stilit korintik, që të shtyjnë të mendosh për një influencë perëndimore tek ndërtuesit. Dy nga kolonat i ishin pëmgjitur murit të sallës, duke pasur të plotë dhe kapitelin, çka na shtyn të mendojmë për ndërtimin e portikut në një kohë të dytë ose menjëherë pas përfimdimit të xhamisë. Mbi kapitelet ngriheshinharqet prej gurësh të gdhendur, të zbukuruar në sipërfaqe me motive bimore, të gdhendura në reliev të ulët. Mbi to kishte një komizë të profiluar dhe murin me gurë të skuadruar. Në arkadë,mbi kapitelet ishin vendosur tirande prej hekuri pllake. Portiku shtrihej në anën perëndimore deri në anën e jashtme të minares, fakt që gjithashtu të shtyn të mendosh për një realizim, së pakut në këtë formë, pas ndërtimit të sallës së lutjeve dhe minares.
Në sallën e lutjeve hyhej nëpër portën veriore, të mbuluar me hark të ulët prej gurësh të gdhendur, brenda një komize zbukurimi, që në pjesën e sipërme ishte me stalaktite dhe në fushë kishte pllakën me mbishkrimin ndërtimor. Në të dy anët e portalit kishte dy dritare drejtkëndore me shpatulla dhe arkitra prej gurësh të skuadruar. Në pjesën e sipërme kishte një nike të mbuluar me stalaktite në rolin e një mihrabi shtese. Salla e lutjeve ishte katrore, me përmasa të planit 8,60 x 8.56 m dhe mbulohej me kupolë mbi trompa në qoshet. Harqet në dukje të trompave vijonin dhe gjatë mureve. Në murin jugor ndodhej mihrabi, si nike me prerje gjysmërrethi, mbuluar, në pjesën e sipërme, me stalaktite dhe brenda një komize drejtkëndore të profiluar.
Salla ishte e ndriçuar me dritë të bollshme nga dritare të shumta e të mëdha, që kishin në brendësi xhama të ngjyrosur mbi skelet allçie. Me përjashtim të faqes veriore, që siç pamë kishte vetëm dy dritare, faqet e tjera kishin nga pesë dritare. Dritaret e poshtme ishin drejtkëndore, ndërsa të sipërmet mbuloheshin me hark gjysmërrethi. Edhe në vendosjen e tyre dallohej faqja jugore, që i kishte, si zakonisht, në tri radhë, ndërsa ato lindore e perëndimore i kishin të tri dritaret e sipërme në të njëjtën radhë. Në brendësi, faqet e sallës ishin zbukuruar me piktura murale. Ndër motivet e përdorur mbizotëronte ai bimor, por që nuk shquhej për vlera të veçanta artistike.
Në anën e jashtme xhamia ka qenë e suvatuar dhe ka pasur buzina në brinjët e faqeve, rreth dritareve të sipërme dhe në komizat. Për nga trajtimi i tyre bindemi që ishin zbukurime të vona. Vëllimi kubik përfundonte me çati të ulura në qoshet dhe një komizë të lehtë. Pas një ngushtimi mbi të ishte tamburi tetëfaqësh dhe kupola e mbuluar me tjegulla. Vetë kupola ishte ndërtuar me gurë çmërsi të rregullt.
Minarja e xhamisë së Kavajës ishte pak a shumë e ulët. Ajo kishte bazamentin në formë paralelepipedi, të ndërtuar me gurë të skuadmar dhe përfundon me një komizë të lartë, mbi të cilën ishte pjesa kalimtare për në trupin e minares në formë trungpiramide. Faqet e trungpiramidës zbukurohen me trekëndësha të ngushtë e të lartë, të gdhendur në thellësi. Trupi i ulët i minares ishte i ndërtuar me kanelyra të kurbuara në brendësi. Mbi të fillonte kazani i zbukuruar në pjesën e poshtme, me kalime të lakuara prej gurësh të gdhendur. Xhamia në vetvete me portikun e saj paraqet një shembull klasik të xhamive që ndërtoheshin në Shqipëri, të arritura për nga të vlerat estetike. Por, siç mendon dhe Kiel103, ishte portiku i dytë i hapur dhe pa mbulesë çatie, që i shtoi dhe i theksoi vlerat e saj.
Me gjithë përmasat jo të mëdha dhe përpjesëtimet e saj, xhamia e Kavajës paraqitej hijshëm falë dhe portikëve që i paraprinin, që me ritmin e arkadave e shtrirjen e tyre i gjallëronin së tepërmi pamjen. Fatkeqësisht, edhe pse ishte në mbrojtje shtetërore, edhe këtë xhami dora barbare komuniste e shembi në vitin 1967.