Fragmente të pikturës në shpellën e Kalivaçit
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Fragmente të pikturës në shpellën e Kalivaçit

Kjo shpellë gjendet pranë qytezës së Kalivaçit, në bregun e majtë të Vjosës, përballë fshatit Dorëz të Tepelenës, mbi një rrëzë shkëmbi natyror. Në zgavrën natyrore të shkëmbit të suvatuar ruhet e pikturuar Platitera në gjysmëfigurë me Emanuelin në kraharor, e stolisur me maforën e saj vishnje me pala të errëta. Emanueli, brenda një medaljoni, me veshje të bardha në krem, evidencohet në sfondin e kuq. Platitera kompozohet me dy figura anash, me figurën e një engjëlli djathtas dhe, nga e majta, me figurën e një murgu, të cilët janë përkulur pak nga ajo dhe me duar të shtrira në pozicion lutjeje. Të gjitha figurat janë të dëmtuara shumë në fytyra nga të goditurat me gurë. Nga portreti i Shën Mërisë ruhen pjesët anësore, syri i djathtë, trupi si dhe duart e saj të hapura. Nga engjëlli ruhen pjesët e portretit, të trupit e të duarve, kurse nga figura e murgut ruhet skima e tij kalogjerike që ka veshur dhe duart e shtrira në pozicion lutjeje. Të gjitha figurat evidencohen mbi një sfond ngjyrë gri në të gjelbër ulliri. Me këtë ngjyrë janë dhënë edhe pjesët anësore të fytyrave, që, me sa duket, duhet të jetë sankiri si hije rreth fytyrave që ruhen të prishura.

Në nikën e prothesit ruhet figura e Shën Stefanit me portret pothuajse të zhdukur. Kësaj figure i ruhet brerorja prej ari të ndritshëm dhe orari shumë i ngushtë, që i varet nga supet, i stollsur prej linjash të kryqëzuara.

Nga dëmtimi i shumtë, kjo pikturë ka vështirësi të datohet me saktësi, por duke u mbështetur në sfondin gri në të gjelbër ulliri, në palat e errta të maforit të Platiterës, si edhe në orarin shumë të ngushtë të Shën Stefanit dhe në dizenjon lineare të tij, mendojmë se kjo pikturë duhet të jetë e kohës, prej fundit të shek. XII, deri në dekadat e para të shek. XIII.

info@balkancultureheritage.com