Me gjithë konfliktet për sinoret dhe xhelozitë e vogla, qytetarët e komunave duhet të kenë qenë të vetëdijshëm për gjërat e tyre të përbashkëta në kundërshti me popullatën e provincës dhe zotërit e territoreve. Ata do të jenë ndjerë si pjesë e botës së qyteteve adriatike, derisa bënin politikë të jashtme të vetën dhe mbanin lidhje prej komune në komunë me Republikën e Raguzës. Frika nga zotërit territorialë të brendatokës që shtyheshin drejt bregdetit vepronte si një brez lidhës midis qytetesh në armiqësi si Kotori dhe Raguza. Megjithatë qytetet e Arbërisë ishin tepër të dobëta ekonomikisht dhe ushtarakisht për t’u bashkuar në një front mbrojtës kundër princave, Balshajve, Topiajve dhe Dukagjinëve. Megjithatë qytetarët prapë e kishin mundësinë të shkonin si emigrantë në qytetet mike. Fisnikët përgjatë bregdetit adriatik ishin të thurur me njëri-tjetrin mes lidhjesh krushqie dhe biznesi. Tivari kishte shkëmbime të dendura me Raguzën, Madje tivarasit ngjiteshin deri në aristokracinë raguzane. Emigrantët, tregtarët, priftërinjtë dhe mjeshtërit e shekullit 14 merrnin rrugën vetëm ose në grupe të vogla drejt veriut dhe gjenin një atdhe të ri e mënyrë të re jetese në Raguzë ose në Venedik. Të tjerë, si priftërinj, shkonin për të mësuar në shkollë në Raguzë, si ai djaloshi të cilin i ungji, prifti Andrea de Sancto Paulo në Pult, e çoi te magister Johani: “bene legere et scribere modo merchatorio et docere ipsum Donatum et Catonem ut sciat interpretari'
Komunat qytetare të Arbërisë lidhnin në shekullin 14 brendatokën, gjithmonë e më shumë të karakterizuar nga arbërit etnikë, me detin. Ato e ruanin ende bërthamën e tyre të vjetër romane, e cila dalëngadalë do të thërrmohej nga trusnia e migrimit sllav e sidomos arbër. Nën sundimin e carëve serbë komunat e veriut kishin përjetuar lulëzimin e tyre të fundit, përpara se të binin njëherë në duart e zotërve territorialë e pastaj të Venedikut. Edhe këtu ato ndanin të njëjtin fat si qytetet e Dalmacisë, fqinjët e tyre kulturorë dhe ekonomikë.