Mbretërimi i Severëve
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Mbretërimi i Severëve

Pas mbretërimit të Komodit dhe disa muajve anarki, Septim Severi u shpall perandor në vitin 193 pikërisht në Karnunt dhe nga verilindja e Italisë ai shkoi në Romë, ku legjionet danubiane zunë vendin e gardës pretoriane. Dion Kasi, i cili pat qenë guvernator i Dalmacisë dhe i Panonisë, e përshkruan shastisjen e banorëve të Romës përpara pamjes së pagdhendur të atyre ushtarëve të ardhur nga Iliriku.

Gjatë mbretërimit të Septim Severit, veriu i Adriatikut pati një periudhë qetësie, ndërsa në jug, ushtritë që niseshin për luftë kundër partëve ua hipnin anijeve në Brundisi; disa prej tyre shkonin në Azi në rrugë detare, kurse disa të tjera duke ndjekur via Egnatia- n. Një gur miljesh që është zbuluar më 1995 në Apoloni, vërteton riparimin e via Egnatia- s në vitin e njëzetë të mbretërimit të Karakallës (mes dhjetorit 216 dhe prillit 217), me siguri me qëllim që të përgatitej kthimi i perandorit. Por ky i fundit u vra me urdhër të prefektit të tij të Pretorit, Makrinit, më 8 prill 217, ndërsa po shkonte nga Edesa në Karrae, para se të mund të rimerrte, ashtu siç e kishte parashikuar, udhën për në Romë1.

Edikti i Karakallës (Constitutio Antoniniana') i vitit 212 u jepte qytetarinë romake të gjithë të huajve që banonin në territorin e Perandorisë. Pasojat e tij u ndien edhe në brigjet lindore të Adriatikut, ashtu si në pjesën tjetër të Perandorisë: ai e përforcoi unitetin e botës romake, pa i hequr veçoritë lokale.

Një mbishkrim grek i Apolonisë së Ilirisë (nr. 269 i Korpusif) ishte gdhendur për nder të Elagabalit, para se të goditej me çekiç gjatë damnatio memoriae-s [dënimit të kujtimit] të perandorit të vdekur. Ai mund të tregojë se perandori kaloi nga via Egnatia- n, gjatë ardhjes në Romë, ku hyri më 29 shtator 219, por asnjë burim letrar, as Herodiani, as Dion Kasi, as Scriptores HistoriaeAugustae, nuk e përcaktojnë itinerarin e tij. Në një gur miljesh që ruhet në muzeun e Fierit dhe që është gjetur në rrugën bregdetare që lidhte Dyrrahin me Apoloninë, shihet ende emri i Elagabalit, pa qenë goditur me çekiç, por ai i përgjigjet vitit 220, datë e fuqisë së tretë të tribunit dhe e konsullatës së tretë të Elagabalit, pra pas kalimit të perandorit në atë krahinë. Rruga është riparuar atë vit, por pa ardhur perandori në Iliri. Guri është përdorur rishtazi në shekullin IV me emrat e Maksimin Dajas dhe Konstantinit, gjatë kohës kur kanë qenë ende Cezarë. Epigrafia (/(?, X, 2,181) na zbulon gjithashtu se qyteti i Apolonisë, sigurisht si edhe të tjerë, përfshirë edhe qytete në Itali, i administronte keq financat e tij apo i duhej të përballonte taksa të tepruara, aq sa e kishte detyruar perandorin të ndërhynte drejtpërsëdrejti, duke dërguar një kujdestar (logiste) për të ndrequr këtë situatë të keqe. Ky person ishte Titus Aelius Geminius Macedo, me prejardhje nga Thesaloniku.

info@balkancultureheritage.com