Ndërkaq, mbretëria ilire kishte filluar të shpërbëhej. Duke parë këtë gjendje, në pranverë të vitit 228 p.Kr., Teuta dërgoi përfaqësuesit e saj dhe përfundoi paqen me Senatin. Kushtet e paqes qenë të rënda. Sipas Polibit, Teuta detyrohej t'u paguante romakëve një tribut, të hiqte dorë nga pjesa më e madhe e Ilirisë duke mbajtur për vete vetëm pak vende dhe të mos lundronte në jug të Lisit me më shumë se dy anije, por edhe këto të paarmatosura. Të formuluara me terma kaq të përgjithshme, këto kushte janë bërë objekt i diskutimeve të shumta. Përpjekjet për të konkretizuar ndryshimet territoriale, që i bëheshin mbretërisë ilire, dhe për të përcaktuar gjendjen juridike të tokave të shkëputura kanë prurë në përfundime të ndryshme dhe, në ndonjë rast, në të tilla që kalojnë kufijtë.
Është thënë, dhe për një kohë ky ka qenë mendim i pranuar, se romakët i ndanë pushtimet e tyre në dy pjesë. Në veri krijuan një shtet të vogël (divaciTE ia) që përbëhej nga ishulli i Farit dhe disa toka të bregdetit përballë. Në krye të tij ata vunë tradhtarin Demetër Farin, me qëllim që të vëzhgonte dhe të njoftonte për çdo veprim të mbretërisë ilire. Me tokat e tjera të pushtuara në jug romakët krijuan një protektorat, që shtrihej prej Lisit e deri te malet Akrokeraune dhe ato Kaone. Në këtë protektorat u përfshinë, përveç Dyrrahut, Apollonisë, parthinëve dhe atintanëve, edhe Dimali, Aulona, Oriku, Bylisi, Amantia e deri Antigonea e largët. Këtyre u shtoheshin dhe ishujt Isa e Korkyra.
Ndryshe nga kjo pikëpamje, më realist paraqitet mendimi që kundërshton çdo teprim lidhur me të ashtuquajturin protektorat romak në Iliri. Me të drejtë është vënë në dukje se ai nuk ka përbërë kurrë një rrip të pandërprerë toke, që nga Lisi e deri te bregu kontinental përballë Korkyrës, por ka qenë formuar, ashtu si e nënkupton Polibi dhe e shpreh Apiani, nga Apollonia, Dyrrahu dhe territoret e tyre, nga ishujt Korkyra dhe Isa dhe nga parthinët e atintanët, pa asnjë territor më tepër nga ato që i ishin dorëzuar vetë Romës. Lisi, i cili në bazë të traktatit përbënte një kufi detar, nuk pranohet edhe si kufi tokësor midis mbretërisë ilire dhe protektoratit romak. Duke u nisur nga kjo është shprehur mendimi se disa toka në jug të protektoratit mbetën përsëri nën varësinë e mbretërisë ilire, me gjithë vështirësitë që paraqiste kjo varësi për të qenë reale. Me këtë sistem, traktati i siguronte Romës lundrimin e qetë në ngushticën e Otrantos dhe mbikëqyrjen, me anë të protektoratit, të mbretërisë ilire, duke i hequr kësaj çdo mundësi për fu bërë përsëri një fuqi e madhe.
Kohët e fundit janë bërë përpjekje që këto mendime të zëvendësohen me një pikëpamje të re, sipas së cilës zotërimet romake kufizonin gjithashtu me tokat e Dyrrahut, Apollonisë, parthinëve dhe atintanëve, por parthinët vendosen në luginën e mesme dhe të sipërme të Shkumbinit, kurse atintanët në Çermenikë. Kështu protektorati ngushtohet, por shtrihet thellë në lindje. Rreth këtij, pastaj, vendosen një sërë zonash të pavarura, që shërbejnë, sikurse na thuhet, si amortizatorë për zotërimet romake. Në veri të Dyrrahut deri në afërsi të Shkodrës vendoset zotërimi i Demetër Farit, që ndante protektoratin nga mbretëria ilire; në lindje zotërimet romake, duke depërtuar thellë deri në burimet e Drinit të Zi, ndanin mbretërinë ardiane nga aleatët e saj maqedonë dhe bllokonin rrugën nga Maqedonia për në brigjet e Adriatikut; më poshtë Dasaretia, që zinte territorin midis Devollit dhe Osumit, u bë gjithashtu një zonë e pavarur dhe formoi një amortizator tjetër ndaj Maqedonisë; më në fund në jug zona që hyri në varësinë e Romës përfundonte me territorin e Apollonisë, që takonte bregun e Vjosës, por nuk përfshinte Aulonën, Orikun, Bylisin dhe Amantien. Këto katër qytete formonin një grup të pavarur, neutral, me fjalë të tjera një amortizator tjetër ndaj Lidhjes Epirote.
Është e pabesueshme që romakët të kenë projektuar dhe realizuar një sistem të tillë mbrojtës, të paktën në mënyrë kaq të ndërgjegjshme siç na paraqitet. Senatin nuk mund ta akuzojmë për një politikë jorealiste. Shtete të tilla të vogla nuk mund të kishin një vlerë reale, sepse fuqitë që qëndronin pas këtyre të ashtuquajturve amortizatorë, nuk do ta përfillnin këtë pengesë. Në fakt të gjitha sulmet që shpërthyen më vonë prej mbretërisë ilire apo Maqedonisë kundër zotërimeve romake, nuk dimë të kenë ndeshur në pengesën e këtyre Iloj shteteve dhe as dimë që mbrojtja romake të jetë mbështetur në to.
Duke pranuar si të drejtë mendimin që zotërimet romake në tokën ilire formoheshin nga Dyrrahu, Apollonia dhe parthinët e atintanët, mbetet sidoqoftë e paqartë shtrirja territoriale e këtyre zotërimeve. Përpjekjet për lokalizimin e parthinëve dhe atintanëve, që do të ndriçonin këtë çështje, nuk kanë dhënë gjithmonë rezultate të kënaqshme. Në qoftë se për parthinët ka ardhur duke u saktësuar mendimi që ata, si banorë të tokave në shpinë të Dyrrahut, shtriheshin prej Ardaksanit e deri në Aps, për atintanët mendimet e studiuesve, siç e pamë, ende nuk përkojnë5771, Megjithatë, po fi çilirojmë këto mendime nga ndonjë interpretim jo i drejtë i burimeve dhe të lëmë mënjanë si të dyshimta ato burime që i shtrijnë atintanët deri në Dodonën e Largët apo në luginën e Drinos, atëherë do të vërejmë se burimet kryesore e më të besueshme e vendosin këtë popullsi në shpinë të Apollonisë, në Mallakastrën e sotme. Kështu, parthinët e atintanët së bashku zinin gjithë bregdetin prej Ardaksanit e deri në Aou me një shtrirje në lindje që përfshinte edhe brezin kodrinor të ultësirës bregdetare. Në këtë territor bënin pjesë një varg qytetesh ilire, midis të cilëve, ka të ngjarë edhe Dimali, por jo Bylisi, që zinte skajin më jugor.
Me vënien nën sundimin e tyre të tokave më të rëndësishme të bregdetit, romakët asgjësuan kështu zotërimet e mbretërisë ilire në jug. Edhe në qoftë se në këto anë mbeti ndonjë zonë që nuk u përfshi në zotërimet romake, siç mund të ishte Bylisi me rrethin e afërt të tij, Dasaretia apo ndonjë zonë tjetër e brendshme malore, ato në fakt mbetën të shkëputura nga mbretëria ilire, me të cilën edhe më parë për vetë natyrën e shteteve antike, jo gjithmonë kishin lidhje të forta. Ka të ngjarë që ato të kenë mbetur pas kësaj si koinone të pavarura, siç është rasti i Bylisit, që na përmendet rreth kësaj kohe në burimet epigrafike.
Analiza e pikave të traktatit na çon në përfundimin se Roma e reduktoi Shtetin Ilir në një mbretëri të vogël në veri të Lisit. Në jug ajo krijoi një zotërim të vetin që formohej nga Dyrrahu, Apollonia, parthinët dhe atintanët. Këtë zotërim ajo do ta përdorte si një bazë për të garantuar respektimin e traktatit dhe për të shtypur çdo përpjekje për rimëkëmbjen e Shtetit Ilir. Zotërimi i Demetër Farit përbënte gjithashtu një kundërpeshë ndaj mbretërisë ilire në veri, kurse krahinat apo qytetet e tjera të jugut, që mbetën të shkëputura nga kjo mbretëri, u lanë të papërfillura me besimin që, si njësi të vogla, favorizonin pozitën e Romës në këto anë. Kushti që ndalonte lundrimin në jug të Lisit, kishte për qëllim të kufizonte nga ana tjetër fuqinë detare të mbretërisë ilire dhe për këtë do të shërbenin në mënyrë të veçantë zotërimi i Isës dhe i Korkyrës. Kështu, me anë të këtij traktati Roma merrte të gjitha masat e mundshme për ta dobësuar Shtetin Ilir dhe për ta mbajtur atë nën kontroll, por jo për ta asgjësuar plotësisht.
Në marrëdhëniet me Romën, mbretëria ilire mbeti, pas përfundimit të traktatit, një shtet tributar. Është thënë se tributi paguhej çdo vit, megjithëse masa dhe mënyra e shlyerjes së tij në traktat nuk përcaktohen aspak. Gjendja juridike e qyteteve dhe e popullsive që u përfshinë në zotërimet direkte të Romë, nuk është gjithashtu e qartë. Marrja e tyre nën të ashtuquajturën mbrojtje nga ana e Romës çoi, me sa duket, në vendosjen e marrëdhënieve të klientelës. Ka shumë të ngjarë që këta të jenë konsideruar nga ana formale si "socii" të lidhur me raporte të një "amicitia" që u lejohej e drejta e një vetadministrimi të kufizuar. Por në fakt ata ishin të varurit e saj dhe si të tillë nuk mund të hynin në marrëdhënie të lira me shtetet e tjerë. Përveç kësaj, ata ishin të detyruar të pranonin në çdo kohë ushtritë romake dhe t'i fumizonin ato me kontigjente ndihmëse tokësore e detare, siç ndodhi qysh në vitin e parë të pushtimit, në dimrin e vitit 229/28 p.Kr dhe më vonë. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për Demetër Farin, që u vu në shërbim të Romës, si dinast i varur i një zotërimi të vogël në ishullin e Farit dhe brigjet e Dalmatisë.
Gjatë konfliktit, Maqedonia, Lidhja Epirote dhe Akamania kishin mbajtur një qëndrim që nuk pajtohej me detyrimet e tyre si aleatë të Shtetit Ilir dhe me interesat e tyre politike në përgjithësi. Pse ndodhi kështu? Sado me rezerva ta kenë parë këta aleatë rritjen e fuqisë ilire, dalja e Romës në brigjet lindore të Adriatikut nuk mund të ishte për ta më e mirë. Por nga ana tjetër nuk shohim, të paktën burimet nuk na e thonë, që krahas masave mbrojtëse me karakter ushtarak, Shteti Ilir të ketë marrë edhe masa për vënien në lëvizje të aleatëve të tij. Duket qartë që ilirët, ashtu edhe aleatët e tyre, nuk arritën fi përfundonin përgatitjet për t'i dalë përpara rrezikut që po i kërcënonte. Jo vetëm kaq, por vetë Maqedonia u gjend në këtë kohë e rrezikuar seriozisht nga një sulm dardan, i cili i kushtoi jetën sundimtarit të saj, Demetrit II. Ky fakt nuk ishte pa rëndësi në zgjedhjen e momentit të përshtatshëm për shpërthimin e konfliktit të armatosur kundër ilirëve. Edhe në qoftë se ky sulm ishte krejt i pavarur, edhe mbase ishte me të vërtetë kështu, ai nuk mund të mos merret parasysh si një fakt që përkon në kohë. Në këto rrethana romakëve nuk u mbetej gjë tjetër veçse të ndanin dhe të paralizonin aleatët jugorë, Lidhjen Epirote dhe Akarnaninë, prej mbretërisë ilire. Këtë detyrë ata e zgjidhën duke drejtuar goditjen e tyre të parë përmes Korkyrës dhe Apollonisë.
Pasi rregulluan punët në Iliri, romakët përcaktuan dhe qëndrimin e tyre ndaj aleatëve dhe armiqve të Shtetit Ilir. Në gjendjen e re të krijuar, senati deshi që t'u jepte atyre një provë më të qartë të pozitës së Republikës. Menjëherë pas përfundimit të traktatit të paqes, konsulli që mbeti në Iliri, u dërgoi një delegacion etolëve dhe ahejve për t'u shpjeguar arsyet e ndërhyrjes dhe të luftës në Iliri dhe për t'u bërë të ditur kushtet e paqes që u kishin imponuar ilirëve. Përfaqësuesit bënë çmos që ta justifikojnë këtë iniciativë të Romës, duke nxjerrë në pah pasojat "e lumtura" që rridhnin prej saj për helenët. Kujdesit dhe mirësjelljes së tyre të shtirë, lidhjet e mëdha greke qenë detyruar t'u përgjigjen me pritje e përqellje plot respekt duke dhënë kështu, me dashje ose jo, miratimin e tyre për këto veprime të Republikës. Më vonë delegatët vizituan edhe dy qytetet e mëdha tregtare: Korintin dhe Athinën, që përfaqësonin kundërshtarët më të vendosur të Maqedonisë dhe jo vetëm gjetën të njëjtën pritje, por, si asnjëherë më parë, u lejuan të mermin pjesë në lojërat istmike. Krenaria greke ishte thyer dhe Roma kishte bërë në këtë drejtim hapin e parë konkret. Nga ana tjetër, Maqedonia, Epiri dhe Akamania, aleate të mbretërisë ilire, nuk u vizituan. Ky qëndrim mospërfillës ndaj tyre të kujton prologun dhe qëllimet e vërteta të luftës.