Reagimet në Romë
Mitologjia Helene
~Jim Tierney
Qyteti antik
~Fustel De Coulanges
Origjina e Mendimit
~Jean Pierre Vernant
Struktura e simbolizmit ilir
~Aleksandër Stipçevic
Pirateria ilire
~Pierre Cabanes
Mbretërimi i Gentit
~Pierre Cabanes
Mesapët dhe gjuha e tyre
~Myzafer Korkuti
Arkitektura Sepulkrale
~Apollon Baçe
Vlora në mesjetë
~Konstantin Jereçek
Klementi i Ohrit dhe Shqipëria
~Dimitri Obolenski
Ajkuna kján Omerin
~Curraj – Epér (Mirash Gjoni)
Orët e Mujit
~Visaret e Kombit
Shqipëria e Lashtë
~Luigi M. Ugolini
Ballkani Qëndror
~Guillaume Lejean
Udhëtimet e para 1897 - 1905
~Franc Baron Nopça
Fiset Shqiptare
~Robert Elsie
Gegët dhe toskët
~Robert Elsie
Fisi i Kelmendit
~Robert Elsie
Në anijen "Danubio"
~Marcin Czerminski
Shebeniku (Sibenik)
~Marcin Czerminski
Skardona dhe Ujvara e Kërkës
~Marcin Czerminski
Nga Shqipnia e jugut
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Mesme
~Johann Georg von Hahn
Shqipnia e Veriut
~Johann Georg von Hahn
Gryka e Kotorrit
~Marcin Czerminski

Reagimet në Romë

Shqetësimet në Greqi qenë të mëdha, por më të mëdha u dukën ato në Romë. Reagimi romak na është transmetuar në dy versione. Versioni i parë i përket Polibit. Sipas tij, në këtë kohë, Senati dërgoi te mbretëresha ilire dy delegatët për t'u ankuar kundër sulmeve të piratëve ilirë, të cilët prej kohësh u binin në qafë tregtarëve italikë, por që e kishin tepruar sidomos gjatë fushatës kundër Foinikes. Bisedimet përfunduan në grindje dhe fyerje që çuan në vrasjen e njërit prej delegatëve, me urdhrin e Teutës rrugës, duke u kthyer. Vetë bisedimet janë dhënë me hollësi të tilla saqë nuk mund të mos vihet në dyshim vërtetësia e tyre. Teutës nga ana tjetër i është veshur një qëndrim mendjelehtë, prej gruaje, që me të drejtë është konsideruar si një formulim tipik, i huajtur nga historiografia helenistike e llojit sensacional.

Versioni i dytë, ai i Apianit, ndryshon prej atij të Polibit. Sipas tij, Agroni kishte pushtuar disa vise të Epirit dhe Korkyrën, pastaj Epidamnin, Farin dhe kishte vendosur gamizone në to. Por, meqë zuri të sulmojë me flotën e tij edhe vise të tjera, ishulli Isa kërkoi ndihmën e romakëve. Këta atëherë dërguan delegatë së bashku me isasit, por delegatëve u dolën në det anijet ilire dhe vranë përfaqësuesin e Isës dhe një romak. Pra, në versionin e dytë motivi nuk është aspak pirateria, por mbrojtja e Isës dhe qyteteve të tjera të bregdetit; delegatët vriten pa arritur të zhvillojnë bisedime dhe Teuta nuk zihet aspak në gojë.

Sidoqoftë, në të dy rastet Romës i bëhet një "fyerje" dhe shkelej e "drejta njerëzore". Ky ishte motivacioni me të cilin do të nxitej opinioni publik dhe do të justifikoheshin veprimet e mëtejshme të Republikës. Një motivacion banal, të cilin politika romake do ta përsërisë të paktën edhe një herë tjetër më vonë kundër ilirëve dalmatë. Veçse këtë radhë prej gojës së Polibit mësojmë, për çudi, se romakët u shpallën luftë dalmatëve për fi nënshtruar "por përpara popujve të tjerë hiqeshin se e bënin këtë për shkak të sjelljes së keqe të dalmatëve kundrejt përfaqësuesve të tyre".

info@balkancultureheritage.com